
سیستم ترمز بادی ماشین سنگین چیست و چطور عمل میکند؟
- dmroom
- چهارشنبه 9 مهر 1404
- 7 دقیقه
- بدون دیدگاه
درصورتیکه لیستی از لوازم یدکی کامیون و سایر ماشینهای سنگین را بررسی کنید، با قطعات مربوط به سیستم ترمز بادی هم مواجه خواهید شد. این سیستم قدرت بسیار زیادی دارد و از اینرو، میتواند بهعنوان یکی از بهترین ترمزها برای ماشینهای سنگین شناخته شود. این سیستم قدرتمند، نیروی هوا را به انرژی مکانیکی تبدیل میکند و برای این فعالیت، از تجهیزات و قطعات مختلفی استفاده میکند. درصورتیکه تمایل دارید بهطور کامل با سیستم ترمز بادی ماشین سنگین آشنا شوید، در ادامه مطلب همراه ما باشید.
سیستم ترمز بادی ماشین سنگین چیست؟
سیستم ترمز بادی ماشینهای سنگین، سیستمی است که قابلیت حمایت از ترمزهای پدالی، دستی و اضطراری را دارد و برای ماشینهای سنگین مانند کامیون و اتوبوس استفاده میشود. کارکرد درست این سیستم بر ایمنی این خودروها تأثیر بسیار زیادی میگذارد.
برای تعریف این ترمز باید به نوعی سیستم ایمنی اشاره کنیم که بهعلت قدرت بالایی که دارد، در ماشینهای سنگین نیز بهکار میرود. همانطور که از نام این سیستم مشخص است، از هوای فشرده برای فعالیت خود استفاده میکند. فشار هوای مورد نیاز در این نوع ترمز به کمک کمپرسور هوا ایجاد میشود و فشار هوا بعد از انتقال به چرخها، روند توقف ماشین را در پی خواهد داشت.
تفاوت بین ترمز بادی و ترمز هیدرولیکی
در حقیقت، سیستم ترمز هیدرولیکی و سیستم ترمز بادی ماشین سنگین از نظر عملکردی، شباهت زیادی به هم دارند. هر دوی آنها از قابلیت استفاده از ترمزهای دیسکی و کاسهای برخوردار هستند و فعالیتشان، مبتنی بر کاهش سرعت و توقف ماشین است. تنها وجه تمایز این دو سیستم را میتوان نوع سیال مورد استفاده در آنها دانست. در سیستمهای هیدرولیکی، از روغن ترمز استفاده میشود و در سیستمهای بادی، هوای فشرده مورد استفاده قرار میگیرد.

اجزای کلیدی سیستم ترمز بادی
وقتی راننده پدال ترمز ماشین را فشار میدهد تا لنتها بهکار بیفتند، اجزای مختلفی درگیر خواهند شد تا اصطکاک مورد نیاز برای توقف خودرو را بهوجود بیاورند. شناخت اجزای سیستم ترمز بادی ماشین سنگین به شما کمک میکند درک بهتری از کارکرد این سیستم داشته باشید و در صورت نیاز، به تعویض یک یا چند قطعه بپردازید. در ادامه، اصلیترین اجزای این سیستم را نام میبریم.
کمپرسور هوا
کمپرسور هوا بخشی است که با فشردهسازی هوا، نیروی مورد نیاز سیستم را فراهم میکند. کمپرسور غالباً به موتور وصل میشود و هوا را به مخازن انتقال میدهد. درصورتیکه عملکرد این قطعه مختل شود، فشار سیستم کاهش مییابد و در نتیجه، ماشین بهموقع متوقف نخواهد شد. برای جلوگیری از افزایش فشار کمپرسورهای دومرحلهای با ظرفیت زیاد، مراحل کنترل آن توسط رگلاتور انجام میگیرند.
تانک یا مخزن ذخیره هوا
یکی دیگر از اجزای سیستم ترمز بادی ماشین سنگین، تانک یا مخزن ذخیره هوا نام دارد. هوای فشردهای که بهوسیله کمپرسور تولید میشود، در این قسمت ذخیره خواهد شد. این قطعه معمولاً یک شیر تخلیه از نوع دستی یا خودکار دارد که وظیفه آن، خارج کردن آلودگیها است. این شیر، بخار آب را از مخزن خارج میکند تا سیستم دچار یخزدگی یا زنگزدگی نشود.
شیر کنترل ترمز (Service Valve / Foot Valve)
شیر کنترل ترمز شامل شیرهایی است که فشار باد میان محورهای گوناگون ماشین را کنترل میکنند. این قطعه انواع مختلفی از جمله شیر قطع و وصل، شیر چندمداره و شیر یکطرفه دارد که وجود تمامی آنها برای کنترل فعالیت سیستم ضروری است. وجود این شیرها کمک میکند تمام چرخها بهصورت همزمان تحتتأثیر فعالیت سیستم ترمز قرار بگیرند.
سیلندر ترمز و لنت یا دیسک
یکی از مهمترین بخشهای سیستم ترمز بادی ماشین سنگین، سیلندر است که فشار ناشی از هوای فشرده را دریافت کرده و آن را به نیروی مکانیکی مورد نیاز لنتها تبدیل میکند. لنت نیز وظیفه دارد اصطکاک لازم با دیسک را ایجاد کند تا در نهایت، چرخهای ماشین با کاهش سرعت و توقف مواجه شوند.
شیر اضطراری و پارکینگ
شیر اضطراری این وظیفه را برعهده دارد که در مواقع ضروری مثل افت فشار باد، باعث درگیری خودکار ترمزها شود. درصورتیکه فشار هوای سیستم از حد نصاب کمتر شود، این شیر با بستن مسیر هوا، ترمزها را قفل میکند. این قطعه با فنرهای چمبر ترمز ترکیب شده تا نقش یک ترمز دستی را برای ماشین بازی کند.
نحوه عملکرد سیستم ترمز بادی ماشین سنگین
زمانی که راننده فشار لازم را روی پدال ترمز اعمال میکند، هوای فشرده به کمک کمپرسور تولید میشود. سپس، این هوا به بوستر وارد شده و منجر به حرکت دیافراگم میشود. بعد از به حرکت درآمدن دیافراگم، پیستونها و جغجغه نیز شروع به حرکت خواهند کرد که نتیجه آن، چرخیدن میل بادامک خواهد بود. سپس، کفشکیها بهسمت کاسه ترمز حرکت میکنند. در نتیجه، بین این دو قطعه اصطکاکی بهوجود میآید که توقف خودرو را در پی خواهد داشت.
مزایا و معایب سیستم ترمز بادی
حال باید با مزایا و معایب این سیستم ترمز آشنا شویم. در این بخش بهصورت جداگانه، نقاط قوت و ضعف این سیستمها را بررسی خواهیم کرد.
حتماً توجه کردهاید که در میان لوازم یدکی مینی بوس و سایر ماشینهای سنگین و نیمهسنگین، قطعات سیستم ترمز بادی از فروش بالایی برخوردار هستند؛ زیرا این سیستمها مزایایی مانند قدرت بالا دارند که همین قدرت زیاد باعث ایمنی بهتر در حین رانندگی خواهد شد. بهعبارت دیگر، سیستمهای ترمز بادی از قابلیت اطمینان بالایی برخوردار هستند.
اگر بخواهیم به نقاط ضعف سیستم ترمز بادی ماشین سنگین اشاره کنیم، ابتدا باید به وزن اضافی آن توجه داشته باشیم. همچنین، این سیستمها به نگهداری بیشتری نیاز دارند که ممکن است هزینههای بالایی را به شما تحمیل کنند. از طرف دیگر، حساسیت سیستم ترمز بادی به رطوبت هم یکی دیگر از معایب آن بهشمار میرود.
مشکلات رایج و خطاهای معمول در سیستم ترمز بادی
درصورتیکه میخواهید از سیستم ترمز خود بهدرستی مراقبت کنید، باید مشکلات رایج آن را بشناسید تا در صورت مواجه شدن با آنها، در صدد رفعشان برآیید. در این بخش، میخواهیم به بررسی رایجترین مشکلات و خطاهای این نوع ترمز بپردازیم.
نشتی هوا
درصورتیکه فشار هوای موجود در مخازن با سرعت بالایی کاهش یابد یا با تغییرات پیوستهای روبهرو شود، این احتمال وجود دارد که هوا در سیستم نشت کند. گاهی اوقات نیز این مشکل به فرسودگی شیلنگها و شل بودن اتصالات مربوط میشود که با تعویض یا سرویس این قطعات، از نشتیهای بعدی جلوگیری خواهد شد.
یخزدگی و رطوبت
یکی از مشکلات رایج سیستم ترمز بادی ماشین سنگین، یخزدگی سیستم است. درصورتیکه حتی کمی رطوبت در مخزن یا لولهها وجود داشته باشد، احتمال یخزدگی در آن بهشدت افزایش پیدا میکند. در صورت بروز این مشکل، این احتمال وجود دارد که شیر تخلیه خراب شده باشد؛ زیرا این شیر وظیفه خارج کردن رطوبت را برعهده دارد.
خرابی کمپرسور یا شیر کنترل
گاهی اوقات سیستم ترمزهای بادی با خرابی کمپرسور یا شیر کنترل مواجه میشوند که این موضوع، عملکرد کلی سیستم را مختل میکند. درصورتیکه این قطعات را از نمونههای استاندارد و باکیفیت انتخاب کنید، تا حد زیادی ریسک این معضل را کاهش خواهید داد.
لنتهای غیر یکنواخت یا سایش ناصاف
یکی از مشکلات این سیستم، سایش غیریکنواخت دیسکها و لنتهای ترمز است. این مشکل، عواقبی مانند لرزش و ایجاد صدای غیرطبیعی در هنگام ترمزگیری را در پی خواهد داشت. البته، این مورد همیشه بهخاطر ضعف خود سیستم اتفاق نمیافتد و گاهی علت آن، نصب غیراصولی و عدم تنظیم قطعات سیستم است.
نکات نگهداری برای عملکرد بهتر و طول عمر بیشتر
درست است که سیستم ترمز بادی ماشین سنگین، قدرت بالایی دارد، اما این گفته بهمعنای عدم نیاز آن به نگهداری نیست. برای بهینهسازی عملکرد سیستم و افزایش طول عمر مفید آن، حتماً نکات زیر را رعایت کنید.
بازدید دورهای
همواره سعی کنید پیش از حرکت، فشار باد مخزن را چک کرده و به صدای سیستم گوش دهید. درصورتیکه هرگونه علائم غیرطبیعی مشاهده کردهاید، باید ماشین خود را به تعمیرکار نشان دهید تا فرآیند عیبیابی برای آن انجام شود.
تعویض فیلتر هوا و خشککن
این دو قطعه، طول عمر مشخصی دارند و همواره باید تعویض شوند. در صورت نیاز به تعویض، فوراً این کار را انجام دهید تا خرابی آنها بر عملکرد سیستم تأثیر منفی نگذارد.
تخلیه آب از مخازن
همانطور که گفتیم، یکی از مهمترین عوامل خرابی قطعات سیستم ترمز بادی ماشین سنگین، وجود رطوبت در مخازن است. بنابراین، همواره آب موجود در مخازن را تخلیه کنید و از خشککن هوا کمک بگیرید. این کار باعث میشود ریسک یخزدگی سیستم پایین بیاید و طول عمر قطعات افزایش پیدا کند.
تنظیم منظم اجزاء مانند لنت و کالیبراسیون شیر کنترل
تمام اجزا نظیر لنت باید بهصورت درست تنظیم شوند تا مشکلاتی نظیر عدم سایش یکنواخت در آنها بهوجود نیاید. همچنین، کالیبراسیون شیر کنترل نیز برای اطمینان از کارکرد آن در محدوده درست، الزامی خواهد بود.
کاربردها و انواع خاص ترمز بادی در ماشینهای سنگین
بهطور کلی، سیستم ترمز بادی ماشین سنگین در دو نوع سه زمانه و فنداسیون وجود دارد. نحوه عملکرد این دو سیستم با هم متفاوت است و معمولاً در کاربردهای زیر مورد استفاده قرار میگیرند.
-
- اتوبوسها :اتوبوسها باتوجهبه وزن بالای خود، نیاز به قدرت زیادی دارند و از سیستم ترمز بادی بهرهمند میشوند.
- تریلر و کفیها: این وسایل که برای حمل بار سنگین مورد استفاده قرار میگیرند، با کمک سیستمهای بادی فعالیت میکنند.
- کشندهها: کشندهها نیز برای ترمز کردن، به قدرت سیستمهای مهمی مانند ترمزهای بادی نیاز دارند. کشنده نوعی کابین است که توانایی کشیدن تریلی و یدک را دارد.
- تجهیزات کمکی مثل ترمز کمکی (Retarder): برای بهبود عملکرد سیستم ترمز بادی ماشین سنگین ،از تجهیزاتی مانند ترمز کمکی استفاده میشود. این ترمز وظیفه دارد فشار روی سیستم را کاهش دهد تا ریسک فرسودگی قطعات پایین بیاید. این کار به افزایش طول عمر مفید سیستم کمک میکند.

جمعبندی
حال حتماً اهمیت سیستم ترمز بادی ماشین سنگین را میدانید و بر تأثیر آن بر ایمنی خودرو واقف هستید. یکی از نکات مهم نگهداری از این سیستم، تعویض بهموقع قطعات فرسوده است. درصورتیکه نیاز به هر یک از قطعات ماشین سنگین دارید، حافظ کار میتواند بهترین منبع برای خرید شما باشد؛ زیرا ما با ارائه کیفیت بالا و قیمت عالی، شرایط تعمیر ماشین را برایتان آسان کردهایم. همچنین، با فروش عمده لوازم یدکی ماشین سنگین، نیاز خردهفروشان را هم با شرایط ویژه تأمین میکنیم. برای بررسی محصولات میتوانید به دستهبندی موردنظر در وبسایتمان مراجعه کنید.
سؤالات متداول
سیال مورد استفاده در سیستم ترمز بادی چیست؟
این سیستم از روغنهای هیدرولیک استفاده نمیکند و فعالیت خود را با کمک هوای فشرده انجام میدهد. در واقع، این نکته اصلیترین تفاوت بین سیستم ترمزهای بادی و هیدرولیک محسوب میشود.
آیا سیستم ترمز بادی انواع مختلفی دارد؟
بله؛ سیستم ترمز بادی در دو نوع سه زمانه و فنداسیون دیده میشود که از نظر نحوه فعالیت، با هم تفاوتهایی دارند.
آیا سیستمهای ترمز بادی ماشین سنگین نیاز به نگهداری دارند؟
بله؛ این سیستمها باید بهطور پیوسته تحت مراقبت قرار بگیرند و هرگونه علائم خرابی در آنها باید جدی گرفته شود. همچنین، در صورت نیاز به تعویض قطعه، فوراً باید اقدامات لازم برای این کار صورت گیرند.
- چهارشنبه 9 مهر 1404
- 7 دقیقه
دریافت مشاوره رایگان
تلفن:
آدرس:
بوشهر - بوشهر چهار راه ولیعصر ساختمان مهدوی گروه صنعتی بازرگانی مهدوی
سایر مقالات
blog
مشاهده همه