
انواع لوازم چرخ تریلی و کاربردهای آنها
- dmroom
- چهارشنبه 29 مرداد 1404
- 7 دقیقه
- بدون دیدگاه
چرخ تریلی از چند قطعهی مجزا تشکیل شده که هرکدام وظیفهای مشخص در حرکت، تعادل و توقف وسیله دارند. شناخت این قطعات برای رانندگان، تعمیرکاران و مدیران ناوگان ضروری است؛ زیرا خرابی هر بخش از سیستم چرخ میتواند به اختلال در عملکرد کلی تریلی منجر شود و هزینه یا خطر ایجاد کند. در این مقاله بررسی میکنیم که لوازم چرخ تریلی شامل چه قطعاتی هستند و هرکدام چه کاری انجام میدهند. همچنین تفاوت بین انواع مختلف آنها و نکاتی که در نگهداری و تعویض اهمیت دارد را ارائه میکنیم. هدف این است که با آشنایی کامل با انواع لوازم چرخ تریلی بتوانید انتخابهای فنی بهتری داشته باشید و ایمنی و عمر مفید وسیله نقلیه را افزایش دهید.
لوازم چرخ تریلی شامل چه قطعاتی میشود؟
سیستم چرخ تریلی مجموعهای از انواع لوازم چرخ تریلی و قطعات مکانیکی است که در کنار هم وظیفه انتقال نیرو، تحمل وزن بار، ایجاد پایداری در حرکت و در نهایت توقف ایمن وسیله را بر عهده دارند. این مجموعه بسته به نوع محور، مدل تریلی و برند سازنده، ممکن است تفاوتهایی جزئی داشته باشد، اما در حالت کلی شامل قطعات زیر است:
● رینگ (فلزی یا آلیاژی): بخشی که لاستیک روی آن سوار میشود و با پیچ و مهره به توپی چرخ اتصال پیدا میکند.
● بلبرینگ چرخ: عامل اصلی در چرخش نرم و بدون اصطکاک چرخ.
● کاسهچرخ: قطعهای نیمهاستوانهای که در سیستم ترمز کاسهای مورد استفاده قرار میگیرد.
● لنت و کفشک ترمز: اجزای مصرفی ترمز که با تماس با کاسهچرخ، تریلی را متوقف میکنند.
● قالپاق: درپوشی که روی مجموعه چرخ نصب میشود و نقش حفاظتی و ظاهری دارد.
● مهره چرخ: قطعاتی که رینگ را به محور متصل نگه میدارند و باید گشتاور استاندارد داشته باشند.
برخی از قطعات مانند توپی چرخ، گریسخور، واشرها و سنسورهای ABS نیز در این مجموعه جای میگیرند، اما در این مقاله تمرکز روی قطعات اصلی و لوازم یدکی تریلی است که بیشترین نقش را در عملکرد و نگهداری دارند.
معرفی انواع رینگ تریلی و تفاوت آنها
رینگ یکی از انواع لوازم چرخ تریلی است که لاستیک را نگه داشته و وزن تریلی را به محور آن منتقل میکند. انتخاب درست رینگ بر تعادل، استحکام، مصرف سوخت و حتی طول عمر لاستیکها تأثیر میگذارد. رینگها بسته به جنس و طراحی به چند دسته اصلی تقسیم میشوند:
رینگ فولادی
رایجترین نوع رینگ در تریلیهاست. این مدلها از ورق فولاد ساخته میشوند و بهخاطر استحکام بالا، قیمت مناسب و مقاومت در برابر ضربه شناخته شدهاند. اگرچه وزن آنها نسبت به مدلهای دیگر بیشتر است، اما برای مسیرهای سنگین و حمل بارهای بالا انتخابی مطمئن محسوب میشوند.
رینگ آلومینیومی
سبکتر از نوع فولادی هستند و به دلیل وزن کمتر، در کاهش مصرف سوخت و بهبود عملکرد محور تأثیر دارند. همچنین ظاهر براقتری دارند و مقاومت به خوردگی آنها بیشتر است. با این حال، قیمت بالاتر و حساسیت بیشتر به ضربه از نقاط ضعف آنهاست. این رینگها معمولاً در ناوگانهایی استفاده میشوند که سبکسازی و صرفهجویی در مصرف سوخت اهمیت بیشتری دارد.
رینگ ترکیبی یا چندقطعهای
در برخی مدلهای تریلی، بهویژه در تریلرهای سنگین یا نظامی، از رینگهای چندتکه استفاده میشود. این رینگها امکان تعویض بخشی از اجزا یا تنظیم فشار باد در شرایط خاص را فراهم میکنند. البته در ناوگان عمومی و حملونقل جادهای کمتر رایجاند.

بلبرینگ چرخ تریلی و نقش آن در حرکت نرم چرخها
لبرینگ مسئول تسهیل حرکت چرخ روی محور است و اجازه میدهد چرخها با حداقل اصطکاک و بدون لرزش بچرخند. بلبرینگها معمولاً بین توپی چرخ و محور قرار میگیرند و بار وارد شده از وزن تریلی و بار محموله را بهشکل یکنواخت به چرخها منتقل میکنند. علائم خرابی بلبرینگ چرخ ممکن است شامل صدای غیرعادی در زمان حرکت، لرزش چرخ، شل شدن محور، یا افزایش دمای بیش از حد در محل بلبرینگ باشد.
در صورت مشاهده هر یک از این نشانهها، بررسی فوری و تعویض قطعه ضروری است. بلبرینگها معمولاً در زمانهای مشخص یا همزمان با سرویس کامل چرخ، گریسکاری یا تعویض میشوند. استفاده از گریس باکیفیت و تنظیم صحیح گشتاور در زمان بستن مهرههای چرخ، عمر مفید این قطعه را افزایش میدهد.
کاسهچرخ تریلی چیست و چه نقشی در سیستم ترمز دارد؟
این قطعه بهعنوان یکی از انواع لوازم چرخ تریلی، شکلی استوانهای دارد و بهصورت مستقیم روی توپی چرخ نصب میشود. زمانی که راننده ترمز میگیرد، کفشک یا لنت ترمز از داخل به دیوارهی داخلی کاسهچرخ فشار وارد میکند و این تماس، باعث کاهش سرعت چرخش و در نهایت توقف وسیله میشود. بررسی منظم سطح داخلی کاسهچرخ برای تشخیص ترک، ساییدگی، خوردگی یا تاببرداشتن، بخشی ضروری از سرویس سیستم ترمز تریلی است. در صورت مشاهده علائم غیرعادی باید کاسهچرخ تعویض شود تا عملکرد ترمز و ایمنی وسیله حفظ شود.
نقش لنت و کفشک چرخ در ایمنی تریلی
لنت و کفشک دو بخش اصلی سیستم ترمز کاسهای هستند که وظیفه ایجاد اصطکاک و توقف چرخ را بر عهده دارند. در بسیاری از تریلیها، بهویژه در محورهای عقب، از سیستم ترمز کاسهای استفاده میشود که در آن، کفشکها درون کاسهچرخ قرار گرفته و در زمان ترمزگیری به آن فشار وارد میکنند.
کفشک قطعهای فلزی نیمدایرهای است که پایه نگهدارنده محسوب میشود و سطح اصطکاکی آن با مادهای پوشش داده میشود که به آن لنت ترمز گفته میشود. در برخی طراحیها، لنت و کفشک بهصورت یکپارچه عرضه میشوند و در برخی دیگر، لنت بهصورت جداگانه روی کفشک پرچ یا چسبانده میشود.
با هر بار ترمز گرفتن، سطح لنت ساییده میشود. اگر این سایش به حدی برسد که لایه اصطکاکی از بین برود و فلز کفشک با کاسهچرخ تماس پیدا کند، بازده ترمز به شدت کاهش مییابد و کاسهچرخ نیز آسیب میبیند. از نشانههای رایج فرسودگی لنت یا کفشک میتوان به کاهش قدرت ترمز، صدای غیرعادی در زمان ترمزگیری، لرزش چرخ یا بوی سوختگی در زمان استفاده مکرر از ترمز اشاره کرد. در سرویسهای دورهای، ضخامت لنت باید بررسی شود و در صورت رسیدن به زیر حد مجاز، تعویض کامل مجموعه لنت و کفشک توصیه میشود.
قالپاق چرخ تریلی؛ زیبایی یا محافظت؟
این قطعه معمولاً بهصورت درپوش روی قسمت مرکزی چرخ نصب میشود و بسته به طراحی، ممکن است بخشی از رینگ یا یک قطعه جداگانه باشد. با اینکه ظاهر قالپاق بیشتر به چشم میآید، نقش اصلی آن محافظت از اجزای داخلی چرخ است. قالپاق از نفوذ گردوغبار، گلولای، سنگریزه یا رطوبت به ناحیه توپی، بلبرینگ و مهرهها جلوگیری میکند. وجود ذرات خارجی میتواند باعث فرسایش قطعات و کاهش عمر مفید بلبرینگ شود.
قالپاق به یکپارچگی ظاهری چرخ و تریلی نیز کمک میکند. بسیاری از شرکتهای حملونقل و ناوگانهای سازمانی برای حفظ ظاهر حرفهای خودروها از قالپاقهای خاص برند خود استفاده میکنند. قالپاقها معمولاً از جنس پلاستیک فشرده، استیل یا آلومینیوم ساخته میشوند و ممکن است با طراحی ساده یا لوگودار عرضه شوند. هنگام انتخاب یا تعویض قالپاق باید به سازگاری آن با نوع رینگ، نحوه اتصال (پیچی یا فشاری) و مقاومت در برابر ضربه و حرارت توجه کرد.
مهره چرخ و اهمیت استفاده از مهره استاندارد در تریلی
مهرههای چرخ وظیفه اتصال رینگ به توپی را بر عهده دارند. آنها در ظاهر قطعات کوچکی هستند، اما عملکرد آنها بهطور مستقیم با ایمنی تریلی در ارتباط است. اگر حتی یکی از مهرهها درست انتخاب یا بهدرستی سفت نشود، امکان لقشدن چرخ یا جداشدن آن در حین حرکت وجود دارد؛ اتفاقی که میتواند پیامدهای خطرناکی در جاده ایجاد کند. بازرسی دورهای مهرهها، سفت بودن آنها و بررسی نشانههای خوردگی یا ترکخوردگی از جمله اقداماتی است که در برنامه نگهداری منظم باید لحاظ شود.
نکات مهم در نگهداری و تعویض انواع لوازم چرخ تریلی
بسیاری از مشکلات چرخ مانند شل شدن مهرهها، داغ شدن بلبرینگ یا ساییدگی زودرس لنتها، نتیجه بیتوجهی به سرویسهای دورهای است. برای پیشگیری از چنین مشکلاتی رعایت چند نکته کلیدی ضروری است:
۱. بازدید منظم پیش از حرکت: پیش از هر سفر وضعیت ظاهری چرخها، سفتی مهرهها، نشتی گریس یا صدای غیرعادی بررسی شود. این بازدید ساده بسیاری از خرابیهای پرهزینه را پیش از وقوع شناسایی میکند.
۲. سرویس دورهای بلبرینگ و کاسهچرخ: بلبرینگها باید در بازه مشخص باز شده و گریسکاری شوند. در صورت مشاهده خوردگی یا لقی هم باید کاملا تعویض شوند. بررسی ترک، ساییدگی یا تاب در کاسهچرخ نیز بخشی از این فرآیند است.
۳. کنترل ضخامت لنتها: در هر سرویس دورهای باید ضخامت لنت و وضعیت سطح اصطکاک بررسی شود.
۴. سفتکردن مهرهها با گشتاور مشخص: پس از هربار تعویض یا باز کردن چرخ، مهرهها باید با ابزار مناسب و گشتاور استاندارد بسته شوند. در صورت سفت کردن بیشتر یا کمتر از حد، خطر شکستگی یا باز شدن وجود دارد.
۵. نظافت و محافظت از قالپاق و محل بلبرینگ: ورود گلولای، شن یا رطوبت به بخش مرکزی چرخ باعث آسیب تدریجی به بلبرینگ و قطعات داخلی میشود. قالپاق سالم و نصبشده میتواند از این مشکل جلوگیری کند.
استفاده از قطعات اصلی و استاندارد، اجرای دقیق سرویسها و ثبت منظم زمان تعویض یا بازبینی قطعات، همگی بخشی از نگهداری حرفهای در ناوگان حملونقل است. این اقدامات از نظر فنی و اقتصادی بهصرفهتر از تعمیرات سنگین پس از خرابی است.
چرا انتخاب درست لوازم چرخ تریلی برای ایمنی حیاتی است؟
سیستم چرخ بخشی از تریلی است که هم بار را تحمل میکند، هم با سطح جاده در تماس مستقیم است و هم بخشی از فرآیند ترمزگیری محسوب میشود. به همین دلیل کیفیت و تناسب انواع لوازم چرخ تریلی مانند رینگ، بلبرینگ، کاسهچرخ، لنت و مهرهها مستقیماً بر عملکرد و ایمنی وسیله نقلیه تأثیر میگذارد.
استفاده از قطعات غیراستاندارد یا نامتناسب میتواند تعادل وسیله را مختل کرده و زمان واکنش ترمز را افزایش دهد یا حتی باعث جدا شدن چرخ در حین حرکت شود؛ اتفاقی که پیامدهای آن محدود به خرابی مکانیکی نیست و میتواند جان راننده و دیگر خودروهای در مسیر را نیز تهدید کند.
نتیجهگیری
هر تریلی برای حرکت ایمن و مطمئن، به انواع لوازم چرخ تریلی وابسته است. قطعاتی که ممکن است ساده بهنظر برسند، اما در عملکرد واقعی تریلی نقشی تعیینکننده دارند. انتخاب دقیق، نصب اصولی و نگهداری منظم این قطعات، سه عامل کلیدی برای حفظ ایمنی و کاهش هزینههای تعمیرات است. با شناخت کامل اجزای چرخ و رعایت چند نکته فنی ساده میتوان عمر مفید لوازم یدکی کامیونت و تریلی را افزایش داد و از بروز بسیاری از مشکلات جلوگیری کرد.
سؤالات متداول
عمر مفید بلبرینگ چرخ تریلی چقدر است؟
عمر بلبرینگ به کیفیت قطعه، شرایط جاده و نحوه گریسکاری بستگی دارد، اما بهطور متوسط باید هر ۸۰ تا ۱۰۰ هزار کیلومتر بررسی و در صورت لقی یا صدای غیرعادی تعویض شود.
چه زمانی باید لنت ترمز چرخ تریلی را تعویض کرد؟
در هر سرویس دورهای باید ضخامت لنت بررسی شود. اگر لنت به حداقل ضخامت مجاز برسد باید تعویض شود.
آیا قالپاق فقط جنبه تزئینی دارد؟
خیر. قالپاق از ورود گردوغبار، رطوبت و ذرات به بخش مرکزی چرخ و بلبرینگ جلوگیری میکند.
آیا میتوان از رینگ آلومینیومی در تمام محورهای تریلی استفاده کرد؟
از نظر فنی امکانپذیر است، اما باید به ظرفیت بار، مسیر رانندگی و توصیههای سازنده توجه کرد. رینگهای آلومینیومی سبکترند اما در بارهای بسیار سنگین ممکن است نامناسب باشند.

- چهارشنبه 29 مرداد 1404
- 7 دقیقه
دریافت مشاوره رایگان
تلفن:
آدرس:
بوشهر - بوشهر چهار راه ولیعصر ساختمان مهدوی گروه صنعتی بازرگانی مهدوی
سایر مقالات
blog
مشاهده همه